ฟองน้ำ ย่อยอาหารแบบใด
ฟองน้ำเป็นสิ่งมีชีวิตที่น่าทึ่งในโลกใต้ท้องทะเล พวกมันไม่มีอวัยวะภายในเหมือนสัตว์ชั้นสูง แต่กลับมีวิธีการย่อยอาหารที่น่าสนใจหลายแบบ บทความนี้จะพาคุณไปสำรวจ 10 วิธีการย่อยอาหารอันน่าทึ่งของฟองน้ำ ซึ่งอาจทำให้คุณต้องร้องอ๋อ!
1. การย่อยอาหารภายในเซลล์
ฟองน้ำใช้วิธีการย่อยอาหารภายในเซลล์ที่เรียกว่า intracellular digestion เซลล์ของฟองน้ำจะดูดซับอาหารที่ลอยมากับน้ำ จากนั้นจึงย่อยภายในเซลล์โดยอาศัยเอนไซม์พิเศษ
2. ใช้เซลล์ คอลลาร์
ฟองน้ำมีเซลล์พิเศษที่เรียกว่า คอลลาร์ เซลล์ (collar cell) ซึ่งมีแฟลกเจลลา (flagella) ยื่นออกมา ใช้ในการดักจับอาหารจากน้ำที่ไหลผ่าน เหมือนตาข่ายดักปลาจิ๋ว ๆ
3. กินแบคทีเรียที่อาศัยร่วม
ฟองน้ำหลายชนิดอาศัยร่วมกับแบคทีเรียที่มีประโยชน์ โดยแบคทีเรียช่วยย่อยสารอาหารบางอย่างให้ฟองน้ำ เปรียบเสมือนห้องครัวส่วนตัวในตัวฟองน้ำเลยก็ว่าได้
4. ย่อยสารอินทรีย์ที่ตายแล้ว
ฟองน้ำบางชนิดเป็นผู้ย่อยสลายสารอินทรีย์ที่ตายแล้วในทะเล พวกมันจะกินซากสัตว์หรือพืชตาย ช่วยย่อยสลายวัฏจักรให้ทะเล เหมือนเป็นนักบำบัดขยะในมหาสมุทร
5. ย่อยแบบไม่ใช้ออกซิเจน
ในฟองน้ำบางกลุ่ม เช่น แคลเคเรีย สปองจ์ (Calcarea) มีการย่อยอาหารแบบแอนแอโรบิก คือไม่ต้องใช้ออกซิเจน ทำให้พวกมันสามารถดำรงชีวิตในแหล่งน้ำที่มีออกซิเจนต่ำได้
6. การกรองกินตะกอนอินทรีย์
ฟองน้ำบางชนิดที่อาศัยตามพื้นทะเล จะกรองกินอินทรีย์สารที่สะสมเป็นตะกอนอยู่ในน้ำ เช่น เศษซากพืช ผง หรือมูลสัตว์เล็ก ๆ ที่ทับถม
7. ย่อยด้วยเอนไซม์ในโพรง
ฟองน้ำมีเอนไซม์พิเศษสำหรับย่อยอาหารที่ผลิตในโพรงกลางลำตัว ซึ่งมีชื่อเรียกว่า สปองโกซีล (spongocoel) ช่วยย่อยอาหารก่อนดูดซึมเข้าสู่เซลล์
8. ย่อยในถุงย่อยอาหาร
อีกวิธีหนึ่งที่ฟองน้ำใช้ คือ การมีถุงย่อยอาหาร (digestive vacuoles) ภายในเซลล์ เมื่อจับอาหารได้ เซลล์จะห่อหุ้มอาหารด้วยเยื่อหุ้ม กั้นเป็นถุงเล็ก ๆ แล้วหลั่งเอนไซม์เข้าไปย่อย
9. ย่อยด้วยแอมมีโบไซต์
ฟองน้ำมีเซลล์เคลื่อนที่ได้ชนิดหนึ่งเรียกว่า แอมมีโบไซต์ (amoebocytes) ซึ่งสามารถเข้าไปย่อยอาหารในโพรงต่างๆ ของฟองน้ำ ทำหน้าที่คล้ายกับเม็ดเลือดขาวในร่างกายเรา
10. ย่อยแป้งด้วยเอนไซม์พิเศษ
นักวิทยาศาสตร์พบว่าฟองน้ำบางชนิดมีเอนไซม์พิเศษที่ช่วยย่อยแป้งได้ดี ทำให้พวกมันสามารถดูดซับพลังงานจากเศษซากพืชในทะเลได้อย่างมีประสิทธิภาพ
สรุป
ฟองน้ำมีวิธีการย่อยอาหารที่หลากหลายและแปลกตาอย่างน่าทึ่ง แม้จะเป็นสิ่งมีชีวิตที่ดูเรียบง่าย แต่กลับมีกลไกการย่อยแบบพิเศษมากมาย เหมาะกับการดำรงชีวิตในท้องทะเลได้เป็นอย่างดี งานวิจัยเหล่านี้ช่วยเปิดโลกทัศน์ให้เราได้ตระหนักถึงความซับซ้อนและความสามารถอันน่าทึ่งของสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวอย่างฟองน้ำมากขึ้น คุณคิดว่าธรรมชาติช่างมหัศจรรย์แค่ไหน?